Κόλιερ, Άρθρουρ

(Arthur Collier, 1680 – 1732). Άγγλος θεολόγος και φιλόσοφος. Οι θεωρίες του παρουσίαζαν κάποια αναλογία με τον υποκειμενικό ιδεαλισμό του Μπέρκλεϊ, μολονότι αμφισβητήθηκε ότι γνώριζε το έργο του Αρχές της γνώσης, που είχε εκδοθεί τέσσερα χρόνια πριν από το δικό του. Ο Κ. σπούδασε στις ανώτερες σχολές Πέμπροκ και Μπάλιολ, χειροτονήθηκε κληρικός το 1704 και διατήρησε την ενορία του μέχρι τον θάνατό του. Στα κηρύγματα και στα θεολογικά του έργα, τα οποία απηχούν πιστά τη δογματική απόχρωση της λεγόμενης υψηλής Αγγλικανικής Εκκλησίας, δεν υπάρχει ίχνος των τολμηρών θεολογικών θεωριών που αναπτύσσονται στα άλλα του έργα. Το κυριότερο από αυτά είναι το Καθολικό κλειδί (1713), έργο το οποίο προκάλεσε μεγάλη εντύπωση στους Άγγλους και διακρίνεται για την επίδραση του Ντεκάρ και του Μαλεμπράνς. Βασίζεται στην προϋπόθεση ότι η διαφορά ανάμεσα στη φαντασία και στην εξωτερική εντύπωση αφορά μόνο τον βαθμό και όχι την ουσία. Στρέφεται, όμως, και εναντίον των αποδείξεων του Ντεκάρ για την ύπαρξη της θείας δύναμης, αμφισβητώντας την ύπαρξη οποιασδήποτε άυλης ουσίας, γνωστής ή άγνωστης.